تفسیر سلیقه ای، رای شخصی

در کشور ایران انواعی از هواپیما ها در دسته بندی هواپیما های فوق سبک قرار می گیرند. متاسفانه با وجود اینکه سالها از ورود و شروع به عملیات هواپیما های فوق سبک به کشور می گذرد، ولی قوانین و مقرارت مربوطه در کشود ناقص ومبهم هستند. در سازمان هواپیمایی کشوری نیز کمیته ای به نام فوق سبک تشکیل شده که در چند سال گذشته گاه به گاه اعضای آن تغییرات اساسی کرده و با خود نوعی جدید از مقررات و تفسیر های مربوطه را باب نموده اند. نا گفته نماند که با وجود نام "کمیته"، این کمیته معمولاً قائم به یک نفر است که همان رئیس کمیته و همه کارۀ هواپیما های فوق سبک در کشور نیز می باشد.

در دنیا هواپیما هایی با مشخصات کم و بیش مشابه با عناوینی مانند Ultra Light ، Micro Light ، Light Sport و غیره شناخته می شوند.

---

امروز می خواهم کمی (و البته فقط کمی) دربارۀ امور فنی مربوط به این هواپیما ها صحبت کنم. در دنیا بسیار معمول است که چنین هواپیما هایی بصورت کیت (هم) فروخته شده و توسط خریدار در کارگاه (یا گاراژ) خودش ساخته شوند؛ در طی این فرایند حداکثر یکی دو بار هم نمایندگان صاحب صلاحیتی از کلوب های هوایی (و نه سازمان هواپیمایی کشوری) کشور مربوطه برای اطمینان از درست انجام شدن امور و کمک به خریدار به ایشان سر میزنند.

ولی متاسفانه  در ایران، سازمان هواپیمایی کشوری برای هواپیمایی که (حتی) در کشور های  همسایه مان در گاراژ خریدار مونتاژ می شود، چندین نوع گواهینامه فنی تعریف نموده که آنها هم با رای سلیقه ای و شخصی آقایان برای افراد خاصی صادر می شود.

در کل دنیا برای امور فنی بر روی انواع هواپیما از سبک تا جت مسافربری (و نه هواپیماهای فوق سبک) گواهینامه پایه ای وجود دارد که گاهی نام های متفاوتی دارد ولی در قسمت عمده ای از جهان با عنوان A&P شناخته می شود. بطور کلی کسی مجاز به شرکت در امتحانات (و نه دریافت مستقیم گواهینامه) A&P  می باشد که حد اقل 4 سال سابقه کار تمام وقت در شرکت های هوایی داشته و یا حداقل 2 سال آموزش تمام وقت در موسسه های معتبر را گذرانده باشد. در ایران  علاوه بر گزینه داشتن سابقۀ کار،  به دانشجویان کاردانی و کارشناسی نگهداری و تعمیرات هواپیما نیز پس از گذراندن تعداد خاصی از واحد های درسی اجازه شرکت در این امتحانات داده می شود.

بنده و تعدادی از همکارانم در شرکت تعاونی روح آسمان آبی نیز پس از گذراندن مراحل مربوطه گواهینامه A&P را دریافت کرده ایم. واقعاً این سوال برای من وجود دارد که چه کسی از مافیای هواپیمایی کشوری سفارش ما را کرده که ما را  تا جایی بازی بدهند که گواهینامه های A&P صادر شده توسط خود سازمان هواپیمایی کشوری را قبول نمی کنند و میفرمایند باید برایتان گواهینامه فوق سبک صادر شود. در طول دو سال و نیم گذشته هم که هر بار به نحوی از زیر این کار شانه خالی کرده و به قول معروف ما را دنبال نخود سیاه فرستاده اند. نمی دانم شاید عده ای واقعاً از اینکه در تاریخ هواپیما های فوق سبک کشور چنین تیم قوی و منسجمی به میدان آمده بود دچار وحشت شده و تصمیم گرفته اند به هر روشی این گروه را له کنند! آیا واقعاً کسی از مدیران ارشد کشور نیست که دلش به حال هوانوردی مملکت بسوزد و این موضوع را پی گیری کند؟

چندین بار در کمیته های "حمایت و نظارت بر طراحی و ساخت هواپیما" و "فوق سبک" برای آقایان توضیح دادم که در تمام دنیا فردی که صاحب صلاحیت دریافت A&P باشد خود به خود دارای صلاحیت انجام کلیه امور فنی فوق سبک نیز محسوب می شود. حتی از قوانین Light Sport آمریکایی که مترقی تر، کامل تر و جدید تر از قوانین نیم بند فوق سبک ما هستند و جزو سخت گیرانه ترین قوانین دنیا در این رده نیز محسوب می شوند و خود هواپیما های Light Sport  نیز پیچیده تر از فوق سبک هستند، نمونه آوردم.

جالب است یکبار آقای رئیس کمیته فوق سبک از بنده می پرسید گواهینامه های A&P (شما) را همین سازمان ما (هواپیمایی کشوری) صادر کرده است؟ در امتحانش چه دروسی وجود دارد؟ این دروس را کجا خوانده اید؟ ..........

هر چند ماه یکبار هم وقتی ما دوباره سمج می شویم، می فرمایند این گواهینامه را به کسی می دهیم که اگر دیپلم هم ندارد ولی از روی صدای موتور می فهمد موتور چه ایرادی دارد. به ما هم هیچ جوابی ندادند وقتی گفتیم بسیار خوب پس از ما هم امتحان بگیرید ببینیم از روی صدای موتور چه می فهمیم. تازگی ها هم شنیده ام برای بستن دهن ما و امثال ما تصمیم گرفته اند که فقط به بالای دیپلم گواهینامه بدهند .....